Xã Cư Đrăm: Nỗ lực ổn định cuộc sống cho đồng bào di cư
Xã Cư Đrăm có 841 hộ, 4.991 khẩu là đồng bào các tỉnh phía Bắc vào định cư từ năm 1996, tập trung ở các thôn Ea Hăn, Yang Hăn, Ea Luêh, Nao Huh, Tơng Rang B và Cư Đhắt. Người dân chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông. Hơn 20 năm định cư, cuộc sống của người dân đang dần ổn định.
Khi mới vào định cư, xã Cư Đrăm chỉ mới thành lập một thôn với 115 hộ, 578 khẩu là người dân tộc Mông. Cuộc sống của người dân lúc đó hết sức khó khăn. 100% hộ dân đều thuộc diện hộ nghèo với nhiều cái không như: không điện, không đường, không trường, không trạm, không nước sạch, không sóng điện thoại… Mỗi năm lại có thêm hàng trăm hộ dân tiếp tục di cư vào, gây xáo trộn, làm khó khăn cho địa phương về nhiều mặt. Thiếu đất sản xuất nên nhiều người dân liên tục phá rừng làm rẫy, săn bắt động vật hoang dã; ốm đau, bệnh tật xảy ra thường xuyên; tình trạng tảo hôn, sinh đông con, sinh hoạt Đạo trái phép diễn ra hết sức phức tạp. Ông Ama Khoát, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Cư Đrăm nhớ lại: “Khi bà con mới vào định cư, do chưa có đường đi nên việc đi lại gặp rất khó khăn. Muốn ra trạm y tế khám chữa bệnh, đi chợ mua lương thực, thực phẩm phải đi bộ, lội qua mấy con suối. Chưa có trường lớp nên đa số em nhỏ không được đi học. Địa phương phải tham mưu với cấp trên xây dựng trường học mở lớp; cử cán bộ y tế vào để khám, chữa bệnh, phòng dịch bệnh; hỗ trợ lương thực cho bà con…”.
Anh Sùng Seo Pao, ở thôn Nao Huh đầu tư trồng cây Hồ tiêu cho thu nhập cao
Đến nay cuộc sống của bà con đồng bào di cư đã đi vào ổn định. 6 thôn được thành lập với gần 5 nghìn khẩu. Phần lớn đường giao thông nội vùng được bê tông hóa; trường học, các công trình thủy lợi được xây dựng từ nguồn vốn của các dự án. Cả 6 thôn đã được dùng nước sạch tự chảy bằng kinh phí và công sức của chính người dân tự đóng góp; gần 100% hộ dân được dùng điện lưới quốc gia; người dân đã dần xóa được nhà tạm bợ; diện tích đất canh tác hàng năm của của 6 thôn lên đến trên 2.300 ha với đa dạng các loại cây trồng. Nhiều gia đình ở các thôn đã đưa cơ giới vào sản xuất. Một số hộ mạnh dạn đầu tư trồng các loại cây trồng có lợi ích kinh tế cao như cà phê, hồ tiêu, cây ăn quả và đầu tư chăn nuôi trâu, bò, dê. Đã có những hộ dân có thu nhập hàng chục, hàng trăm triệu đồng mỗi năm như ông Vàng Seo Tạ (buôn Tơng Rang B) mỗi năm thu trên 90 triệu đồng từ cà phê, hồ tiêu, lúa và chăn nuôi; Ông Hạng A Lao (thôn Cư Đhắt) thu nhập hơn 100 triệu đồng từ trồng lúa, cà phê, hồ tiêu; anh Sùng Seo Pao (thôn Nao Huh) thu nhập trên 300 triệu đồng từ cà phê, hồ tiêu, sắn, dứa và trồng rừng... Anh Pao cho biết: “Trước đây hoàn cảnh gia đình khó khăn lắm. Tích cóp được ít vốn mua đất và học hỏi kinh nghiệm để sản xuất nên giờ thu nhập cũng khá. Có tiền xây nhà mới, mua được các vận dụng trong gia đình và cho các con ăn học”.
Tình hình dân cư trong các thôn giờ đã ổn định. Từ năm 2015 đến nay, trên địa bàn xã Cư Đrăm chỉ có vài hộ di cư từ các tỉnh phía Bắc vào thêm và không có trường hợp nào di cư đến nơi khác. Tình trạng phá rừng làm rẫy đã không còn xảy ra. Một số điểm nhóm đạo Tin Lành được công nhận, được tạo điều kiện sinh hoạt một cách thuận lợi trong khuôn khổ của pháp luật. Đặc biệt, công tác phát triển đảng trong các thôn đồng bào Mông được cấp ủy Cư Đrăm hết sức quan tâm. Đến nay đã kết nạp được 23 đảng viên và cả 6 thôn đều đã thành lập được chi bộ. Đồng chí Ma Chẩu Dế - Bí thư chi bộ thôn Ea Hăn cho biết: “Hiện nay chi bộ đã có 8 đảng viên. Cả 8 đảng viên đều là người Mông. Trong thời gian tới, chi bộ tiếp tục bồi dưỡng, giúp đỡ một số quần chúng ưu tú cử đi học lớp nhận thức về Đảng để bồi dưỡng kết nạp. Phấn đấu năm 2019 kết nạp thêm 1 đảng viên nữa”.
Tuy nhiên trong các thôn đồng bào Mông ở xã Cư Đrăm hiện nay vẫn còn một số hạn chế, đòi hỏi chính quyền địa phương và người dân phải ra sức, nỗ lực để khắc phục như: Tỷ lệ hộ nghèo ở đây chiếm 55%; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, nạn tảo hôn trong các thôn đồng bào Mông vẫn còn và ở mức cao; một số hộ dân ở xa đường hạ thế đến nay vẫn chưa được dùng điện lưới quốc gia, vẫn còn nhà tạm… Ông Nguyễn Văn Trung - Chủ tịch UBND xã Cư Đrăm cho biết: “Việc giảm nghèo ở các thôn đồng bào Mông còn hết sức nan giải. Địa phương vẫn đang tiếp tục triển khai một số dự án về xây dựng cơ sở hạ tầng như trường học, đường giao thông, hệ thống kênh mương thủy lợi và các dự án về trồng trọt, chăn nuôi, tạo điều kiện thuận lợi, giúp bà con các thôn đồng bào Mông có điều kiện phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững”.
Tùng Lâm