Vui, buồn mùa thu hoạch sắn
Theo số liệu của Phòng Nông nghiệp & PTNT huyện Krông Bông, niên vụ 2017, toàn huyện gieo trồng 36.892 ha cây trồng các loại, trong đó diện tích sắn là 8.258 ha chiếm 22% diện tích, tập trung nhiều nhất ở 4 xã cánh đông.
Đến nay một số diện tích trồng sớm ở xã Hòa Phong đã bước vào mùa thu hoạch, đi đôi với chuyện vui vì được giá thì chuyện năng suất giảm khiến người nông dân kém vui cũng không phải là ít. Sau trận lũ hồi cuối năm 2016 gây ra sập cầu Cư Păm, chi phí vận chuyển sản phẩm của bà con nông dân ở các xã phía nam của huyện về Nhà máy chế biến tinh bột sắn Krông Bông tăng cao, giá cả thấp người trồng sắn lãi không đáng kể.
Bà con nông dân tập trung thu hoạch sắn
Để giải bài toán đầu ra cho sản phẩm, năm nay trên địa bàn huyện có thêm nhà máy chế biến Tinh bột sắn do Công ty TNHH Yên Bình Đăk Lăk đứng chân tại xã Cư Pui đi vào hoạt động, đồng thời những Công ty ở các tỉnh lân cận như Bình Phước, Tây Ninh về thu mua cho bà con, với giá cả cạnh tranh tăng gấp hơn 1, 5 lần so với năm trước. Nếu như năm 2017 mỗi kg sắn tươi có giá dao động từ 1.300 đến 1.700 đồng/ kg, thì năm nay giá thu mua từ 2600 đồng đến 2700 đồng/kg. Trước tín hiệu vui, đáng lẽ người nông dân phấn khởi hơn, thế nhưng do ảnh hưởng cơn bão số 12 xảy ra hồi cuối năm ngoái, nên phần lớn diện tích kém phát triển, năng suất chỉ đạt từ 60 - 70% so với năm trước, hơn nữa phần lớn người trồng sắn là những hộ nông dân khó khăn, luôn phải ứng trước của tư thương nên khi thu hoạch chỉ bán lại cho họ với giá 2000 đồng/kg.
Ông Y Mơ Byă ở Buôn Ngô A (Hòa Phong) chia sẻ: Cũng trên diện tích 2, 8 ha sắn, năm ngoái gia đình ông thu được 70 tấn, với giá bán 1.700 đồng/kg sau khi trừ chi phí, gia đình ông còn lãi được 20 triệu đồng, năm nay tuy giá cả tăng cao nhưng do năng suất chỉ đạt bằng 70% năm trước, lại phải tốn thêm chi phí tưới nước trước khi đào, do đó lợi nhuận cũng chỉ tương đương năm trước…
Còn Bà H Đơng Byă ở Buôn Ngô A cho biết: Năm nay gia đình bà trồng được 0,5 ha sắn, vì ít diện tích nên gia đình bà tập trung đầu tư phân bón và chăm sóc rất kỹ nhưng đến ngày thu hoạch chỉ được hơn 8 tấn, so với năm 2016 giảm 5 tấn. Mặc dù nhà máy thu mua với giá cao, song để có tiền đầu tư gia đình bà phải vay mượn trước của tư thương, nên thực tế chỉ bán được với giá 2000 đồng/kg, vì vậy thu đủ bù chi…
Là một thanh niên trẻ, ông Y Đinh SơAo ở buôn Cư Phiăng (Hòa Phong) có cách làm bài bản hơn, hàng năm ngay từ đầu vụ ông ký hợp đồng với nhà máy chế biến Tinh bột sắn Krông Bông, nhận đầu tư phân, giống và bao tiêu sản phẩm, để không bị thoái hóa đất, gia đình ông chủ động luân canh trồng sắn trên những diện tích khác nhau, nên với 3 ha, năm ngoái gia đình ông thu được 135 tấn, bình quân năng suất đạt 45 tấn/ha, thế nhưng năm nay may lắm cũng chỉ đạt khoảng gần 35 tấn/ha, đồng nghĩa với việc giá trị thu nhập trên đầu diện tích tăng không đáng kể.
Thiết nghĩ, để phát triển cây sắn bền vững trên vùng đất kém màu mỡ, người nông dân cần liên kết với những nhà máy chế biến Tinh bột sắn trên địa bàn, để được cung ứng vật tư, phân bón, bao tiêu sản phẩm, hạn chế rủi ro do tác động của thị trường. Đồng thời, khuyến cáo các nông hộ tránh trồng sắn trên cùng một diện tích nhiều năm liền, nó không chỉ làm thoái hóa đất mà còn dẫn đến hệ lụy: “được mùa mất giá, được giá không có sản phẩm bán”.
Viết Tăng