Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ Công an huyện Krông Bông
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm đặc biệt đến công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng. Trong bài nói chuyện tại Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra của Đảng ngày 29/7/1964, Người khẳng định rằng: “Muốn hoàn thành tốt mọi việc, thì toàn thể đảng viên và mỗi cán bộ phải chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách của Đảng. Và muốn như vậy, thì các cấp ủy Đảng phải tăng cường công tác kiểm tra. Vì kiểm tra có tác dụng thúc đẩy và giáo dục đảng viên và cán bộ làm trọn nhiệm vụ đối với Đảng, đối với Nhà nước, làm gương mẫu tốt cho nhân dân. Do đó mà góp phần vào việc củng cố Đảng về tư tưởng và về tổ chức” (1).
Người cũng đã nhấn mạnh: “Kiểm soát khéo, bao nhiêu khuyết điểm lòi ra hết, hơn nữa kiểm tra khéo về sau khuyết điểm nhất định bớt đi” (2). Vận dụng tư tưởng trên của Người, Đảng ta đã đặc biệt quan tâm, chú trọng đến lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát và coi đó là mặt trận hàng đầu góp phần xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh.
Theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, công tác kiểm tra Đảng bao gồm hai mặt chủ yếu là kiểm tra việc chấp hành đường lối, chính sách của Đảng và kiểm tra việc thực hiện các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng, giữ gìn kỷ luật trong Đảng. Xuất phát từ thực tiễn công tác của Đảng, Bác nhấn mạnh, có kiểm tra, giám sát mới biết rõ cán bộ và nhân viên tốt hay xấu, mới biết rõ ưu điểm, khuyết điểm của các cơ quan, các mệnh lệnh, nghị quyết; “có kiểm tra mới huy động được tinh thần tích cực và lực lượng to tát của nhân dân, mới biết rõ năng lực và khuyết điểm của cán bộ, mới sửa chữa và giúp đỡ kịp thời” (3). Qua đó, Người khẳng định kiểm tra, giám sát là công cụ hữu hiệu để đấu tranh thủ tiêu mọi thiếu sót, khuyết điểm của đảng, làm trong sạch bộ máy của Đảng.
Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc, Người cũng nêu rằng: “Bên cạnh sự tự giác thực hiện nhiệm vụ của các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, các cấp ủy đảng phải tăng cường công tác kiểm tra” và “Không phải ngày nào cũng kiểm tra nhưng thường kiểm tra để giúp họ rút kinh nghiệm, sửa chữa khuyết điểm, phát huy ưu điểm” (4). Như vậy, để công tác kiểm tra, giám sát phát huy được vai trò của mình thì phải được tiến hành thường xuyên, có trọng tâm, hiệu lực và hiệu quả, gắn liền với công tác xây dựng Đảng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh còn chú trọng đến cách thức kiểm tra, giám sát và cho rằng:“Kiểm tra phải có hệ thống, nghĩa là khi đã có nghị quyết thì phải lập tức đốc thúc sự thực hành nghị quyết ấy, phải biết rõ sự sinh hoạt và cách làm việc của cán bộ và nhân dân địa phương ấy” (5).
Đồng thời, Bác luôn nhấn mạnh phương pháp và hình thức kiểm tra, giám sát hiệu quả là phải trực tiếp, thường xuyên: “Kiểm tra không nên chỉ bằng cứ vào các tờ báo cáo, mà phải đi đến tận nơi” (6). Đây chính là phương pháp trong kiểm tra, giám sát, phải vận dụng cả phương pháp kiểm tra trực tiếp và gián tiếp, đặc biệt là đi cơ sở nắm thông tin, tình hình; có như vậy mới vừa đảm bảo tính tập trung và vừa đảm bảo tính dân chủ trong công tác.
Tuy nhiên, hình thức và phương pháp kiểm tra ấy chỉ phát huy hiệu quả khi người cán bộ kiểm tra, giám sát biết vận dụng vào thực tiễn công tác: “Không thể gặp ai cũng phái đi kiểm tra. Người lãnh đạo phải tự mình làm việc kiểm tra, mới đủ kinh nghiệm và oai tín. Nhưng người lãnh đạo cần phải có một nhóm cán bộ nhiều kinh nghiệm và giàu năng lực để giúp mình đi kiểm tra” (7). Ngay từ ban đầu, Bác đã chú trọng đến công tác nêu gương của người lãnh đạo và coi đây là nội dung quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn có tư tưởng rất cụ thể và toàn diện về xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra: “Các ủy ban và cán bộ kiểm tra phải học tập và thấm nhuần đường lối, quan điểm của Đảng, phải luôn luôn chú ý nâng cao khả năng chuyên môn, phải cố gắng công tác, phải trau dồi đạo đức cách mạng. Đặc biệt là phải nâng cao ý thức tổ chức và kỷ luật, phải thật thà phê bình và tự phê bình để làm gương mẫu trong việc chấp hành kỷ luật của Đảng. Phải chí công vô tư, không thiên vị, không thành kiến, như thế thì mới làm tốt được công việc kiểm tra” (8). Người cán bộ kiểm tra phải có đầy đủ năng lực của một cán bộ đảng, có trình độ, phẩm chất đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng.
Như vậy, tư tưởng Hồ Chí Minh về kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng là hệ thống quan điểm toàn diện, thống nhất, vừa mang tính định hướng cơ bản, lâu dài vừa có tính thời sự, là kim chỉ nam dẫn đường cho công tác của đảng đạt được mục đích, yêu cầu đã đề ra.
Thấm nhuần những lời dạy của Bác và quán triệt tinh thần chỉ đạo của Đảng ủy cấp trên, trong những năm qua, Đảng ủy, Lãnh đạo Công an huyện, trực tiếp là Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Công an huyện đã tiến hành công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng một cách toàn diện, xuyên suốt, đảm bảo nguyên tắc, trình tự, thủ tục của Đảng với tinh thần quyết tâm, quyết liệt “chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả”, giám sát “mở rộng”, kiểm tra “có trọng tâm, trọng điểm”. Kết hợp kiểm tra, giám sát thường xuyên với kiểm tra, giám sát theo chuyên đề, kiểm tra đột xuất và kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; xử lý kịp thời, kiên quyết, nghiêm minh những tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Thông qua các cuộc kiểm tra, giám sát đã góp phần đấu tranh, ngăn chặn, khắc phục các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ đảng viên; phát huy tính tiên phong, gương mẫu của người đứng đầu trong việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Có được những kết quả như trên trước hết là do sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Đảng ủy cấp trên và lãnh đạo Bộ Công an trong các mặt công tác, chiến đấu và xây dựng lực lượng Công an nhân dân cũng như vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng. Điều này khẳng định công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ Công an huyện Krông Bông đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ Công an huyện vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định như: Một số cấp ủy chưa xác định rõ vị trí, tầm quan trọng của công tác nên lãnh đạo, chỉ đạo chưa bám sát vào các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng; Cơ chế hoạt động của Ủy ban kiểm tra còn hạn chế, 100% thành viên của Ủy ban kiểm tra là ủy viên kiêm nhiệm nên hoạt động chưa hiệu quả. Quy chế hoạt động, mối quan hệ giữa Ủy ban kiểm tra và Đảng ủy chưa rõ ràng; việc phối hợp, trao đổi thông tin giữa Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Công an huyện với các đơn vị có liên quan chưa được thường xuyên; Việc thực hiện hình thức, phương pháp, quy trình, thủ tục kiểm tra, giám sát còn hạn chế; chưa chỉ rõ ưu điểm, khuyết điểm, yêu cầu đối với đảng viên được kiểm tra, giám sát; Năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ kiêm nhiệm làm công tác kiểm tra đảng còn hạn chế, chưa ngang tầm với nhiệm vụ.
Trong thời gian tới, để vận dụng tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào công tác kiểm tra, giám sát đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới của công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an huyện trong sạch, vững mạnh, cần tập trung thực hiện những giải pháp sau:
Một là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ đảm bảo bám sát sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Đảng ủy Công an cấp trên và Huyện ủy Krông Bông. Lãnh đạo và tổ chức thực hiện đồng bộ, có hiệu quả quy chế làm việc, chương trình công tác kiểm tra, giám sát hàng năm của cấp ủy. Gắn công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, Chỉ thị số 05 và quy định về trách nhiệm nêu gương. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của các chi bộ và đảng viên, nhất là người đứng đầu. Thông qua việc quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của cán bộ, đảng viên nhất là người đứng đầu về vai trò, vị trí, ý nghĩa của công tác kiểm tra. Từ những nhận thức đúng đắn tạo tiền đề để thực hiện đúng, đầy đủ, sát hợp và có hiệu quả các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ. Đổi mới công tác tuyên truyền, nêu gương, thi đua, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong kiểm tra Đảng để khích lệ, động viên cán bộ.
Hai là, xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để đổi mới tổ chức bộ máy Ủy ban kiểm tra hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phát huy đầy đủ năng lực để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ. Quán triệt nghiêm túc các nguyên tắc, quy chế làm việc của đảng, có cơ chế giám sát nội bộ và chế tài trách nhiệm đối với cán bộ kiểm tra, giám sát khi có tiêu cực xảy ra. Xây dựng đội ngũ cán bộ thực hiện công tác kiểm tra, giám sát với mục tiêu giảm thiểu số lượng cán bộ kiêm nhiệm và tăng cường xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách cả về chất lượng và số lượng phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Chủ động quy hoạch có tính kế thừa và phát triển, luân chuyển, sử dụng, khen thưởng đội ngũ cán bộ kiểm tra. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao sức chiến đấu của đội ngũ cán bộ; kịp thời thay thế, điều chuyển những cán bộ không đủ năng lực, uy tín ra khỏi cơ quan chuyên trách thực hiện công tác kiểm tra Đảng. Đồng thời, quan tâm thực hiện tốt các chế độ chính sách, tạo điều kiện thuận lợi trong công việc cũng như cuộc sống để đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.
Ba là, phối hợp với các cơ quan có liên quan trong thực hiện kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng để tổ chức thực hiện được đồng bộ, hiệu quả. Đổi mới cách truyền đạt, trao đổi thông tin của cấp ủy với Ủy ban kiểm tra về các vấn đề liên quan đến tổ chức đảng, đảng viên trong thực hiện nghị quyết, chỉ thị về bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội và xây dựng lực lượng Công an nhân dân để giải quyết kịp thời những vấn đề khó khăn, vướng mắc nảy sinh, góp phần ổn định tình hình. Duy trì tốt quy chế làm việc của cấp ủy và quy chế làm việc của Ủy ban kiểm tra theo Quy định số 192 ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tổ chức Đảng trong Công an nhân dân.
Bốn là, phải nắm vững phương pháp cơ bản của công tác kiểm tra giám sát, từ đó đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp thực hiện kiểm tra, giám sát theo hướng đảm bảo giữ vững nguyên tắc của Đảng; tiến hành thường xuyên, toàn diện, công khai, dân chủ, khách quan, đúng quy trình, coi trọng chứng cứ, không suy diễn, áp dặt, không thành kiến với phương châm “chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả”. Bên cạnh việc phát huy hiệu quả công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, cần tăng cường công tác kiểm tra chấp hành và công tác giám sát đối với người đứng đầu cấp ủy, chi bộ trực thuộc trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao và việc giữ gìn đạo đức, lối sống. Chú trọng công khai kết quả kiểm tra, giám sát, xử lý các khuyết điểm vi phạm và công tác kiểm tra, giám sát việc khắc phục những tồn tại, hạn chế sau kiểm tra, giám sát. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào việc phối hợp, trao đổi, cập nhật thông tin, dữ liệu về công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ Công an huyện. Phát huy trách nhiệm xây dựng Đảng của quần chúng, lắng nghe, tiếp thu ý kiến, tôn trọng quyền làm chủ và trách nhiệm xây dựng Đảng, đảng viên một cách tích cực, hiệu quả.
Năm là, quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ, cho đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra đảng trong Đảng bộ Công an huyện. Thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát cho cán bộ trực tiếp thực hiện công tác; trong đó chú trọng đến đào tạo, bồi dưỡng những kiến thức về công tác xây dựng Đảng, công tác kiểm tra, giám sát, phương pháp khoa học trong tiếp nhận, xử lý thông tin, phương pháp tiếp xúc đối tượng kiểm tra, giám sát. Cán bộ kiểm tra, giám sát phải thường xuyên đối mặt với những những tiêu cực, sai phạm của đồng chí, đồng đội và đấu tranh với chính mình để tránh những cám dỗ. Do đó, cần đặc biệt quan tâm việc giáo dục tư tưởng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, trung thực, công tâm, khách quan, thái độ nghiêm túc và tinh thần trách nhiệm đối với công việc. Từ đó nâng cao sức chiến đấu của đội ngũ cán bộ, đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát nhằm góp phần xây dựng lực lượng Công an huyện Krông Bông cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiệu đại, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân./.
Nguyễn Thị Huệ Phương - Công an Huyện Krông Bông
- Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 1 Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr.300
- Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr.520
- Sđd, tập 5, tr.520
- Sđd, tập 5, tr.276
- Sđd, tập 5, tr.521
- Sđd, tập 5, tr.521
- Sđd, tập 5, tr.521
- Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 14, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. 633, 634.