Nỗ lực giữ gìn trang phục truyền thống của một phụ nữ người H’Mông
Xã Cư Pui có hơn 7 nghìn người là đồng bào H’Mông di cư từ các tỉnh miền núi phía Bắc vào. Phần lớn phụ nữ phải tự dệt vải, thêu và may cho mình những bộ váy áo truyền thống để mặc hàng ngày và trong dịp Lễ, Tết.
Chị Nhung đang may những bộ áo, váy truyền thống của dân tộc H'Mông |
Hiện nay, váy áo truyền thống của phụ nữ được dệt bằng máy và nhập từ Trung Quốc với nhiều kiểu dáng, giá lại rẻ nên nhiều phụ nữ đã chọn mua những bộ váy áo đó. Theo đó, một số phụ nữ dân tộc Mông ở đây đã không còn duy trì được thói quen dệt, thêu, may những bộ áo váy truyền thống. Chị Vương Thị Nhung, ở thôn Ea Uôl, xã Cư Pui là một trong số ít những phụ nữ H’Mông đang nỗ lực giữ gìn và phát huy nét đẹp về trang phục truyền thống của dân tộc mình. Trước đây chị Nhung chủ yếu may quần áo sơ mi cho các em học sinh trong thôn. Là người có năng khiếu hát và biểu diễn các tiết mục dân ca dân tộc, chị rất thích được mặc những bộ áo váy H’Mông mỗi khi biểu diễn. Chị đã tự thiết kế cho riêng mình một vài mẫu áo váy rất đẹp. Chị mặc đi biểu diễn nhiều nơi và được rất nhiều người khen ngợi. Hai năm lại đây, chị Nhung mạnh dạn thiết kế thêm những kiểu váy áo truyền thống khác mặc trong các dịp lễ hội, tết cổ truyền dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên. Do chị tự tham khảo và thiết kế nên mới đầu bị hỏng rất nhiều. Không nản, chị quyết tâm theo đuổi đam mê và giờ đây chị đã thành công. Những mẫu áo váy do chị thiết kế được cách tân, cải tiến nhưng vẫn giữ được kiểu dáng và màu sắc truyền thống. Chị tâm sự: Khi thiết kế được mẫu, giai đoạn may cổ áo và tay áo cũng rất khó trong khi cổ áo và tay áo là điểm nhấn trong bộ áo váy truyền thống của phụ nữ H’Mông.
Khi thấy những bộ áo váy chị Nhung thiết kế may và mặc đẹp, nhiều thanh niên trong thôn đã tìm đến hỏi mua và đặt hàng. Từ đó chị có ý định thiết kế ra nhiều mẫu áo váy để may và bán cho những người có nhu cầu. Đến nay chị Nhung có thể thiết kế và tự may được 5 mẫu áo váy đẹp. chị đã bán được hàng chục bộ cho người trong thôn và cả những người ở thôn khác. Không những vậy, chị Nhung còn đem những bộ áo váy của mình sang tận tỉnh Đắk Nông để bán. Riêng dịp Noel và tết Nguyên Đán Mậu Tuất 2018 vừa qua, chị Nhung đã bán được gần 30 bộ áo váy do mình tự thiết kế và may. Khách hàng mua và đặt may nhiều nhất là vào các dịp gần lễ Noel, tết, ngày mùa… Chị cho biết: Đáng mừng là hiện nay vẫn còn rất nhiều phụ nữ H’Mông thích mặc đồ truyền thống, nhất là trong các dịp lễ, tết. Tuy nhiên, số lượng người tự dệt, thêu và may áo váy truyền thống ngày càng ít đi, đặc biệt là đối với lớp trẻ. Họ cho rằng những bộ áo váy mua ở chợ có xuất xứ từ Trung Quốc vừa đẹp, vừa rẻ.
Theo chị Nhung, giá một bộ váy áo truyền thống của phụ nữ H’Mông được làm thủ công có giá khá cao. Một bộ áo váy đẹp được dệt, thêu, may bằng thủ công có giá trên dưới 2 triệu đồng. Nhiều người rất thích, muốn có cho mình một bộ áo váy đẹp để mặc trong những ngày lễ, tết nhưng không có đủ điều kiện để mua. Sở dĩ giá thành cao là do khi làm thủ công phải tốn rất nhiều thời gian để dệt vải, thêu, chi phí mua vật liệu, gia công phụ kiện, đính hạt, may... Để giảm bớt giá thành, người thợ may phải mua được vật liệu với giá rẻ, giảm được thời gian dệt, gia công, may… Có được những mẫu áo váy truyền thống của phụ nữ H’Mông đẹp như vậy, anh Hoàng Văn Thề - Chồng chị Nhung đã đóng góp rất nhiều từ sự đồng cảm, ủng hộ. Thấy chị đam mê với công việc, anh đã giúp chị việc nương rẫy, chia sẻ việc nhà để chị giành thời gian, chú tâm vào công việc thiết kế, may vá. Anh Thề chia sẻ: “Trong thời gian tới sẽ tiếp tục động viên vợ thiết kế và may thêm nhiều mẫu áo váy truyền thống thật đẹp nữa để phục vụ bà con trong thôn và ở các thôn khác. Với mong muốn những bộ áo váy truyền thống đó được lưu giữ, không bị mai một”.
Tùng Lâm